Iran's first airport/نخستین فرودگاه ایران

نخستین فرودگاه ایران

نخستین و قدیمی ترین فرودگاه تاسیس شده در ایران ، که به دنبال فعالیتهای کشف میادین نفتی در مسجدسلیمان افتتاح گردید، فرودگاه «مسجدسلیمان» یا همان فرودگاه «شهید آسیایی» است. 

در واقع مسجدسلیمان، نخستین نقطه در خاورمیانه است که به طور رسمی صاحب فرودگاه شد و از آن پرواز صورت می گرفت. تاریخ تاسیس رسمی این فرودگاه و افتتاح آن به سال ۱۲۸۷ شمسی باز میگردد. اما مسجد سلیمان را نمی توان اولین فرودگاه رسمی ایران دانست. زمانی که اولین هواپیما در مسجد سلیمان نشست در واقع فرودگاهی در کار نبود بلکه زمینی مسطح برای نشستن هواپیما در نظر گرفته شده بود و پس از چندی با توجه به رفت و آمد زیاد انگلیس ها به مسجد سلیمان تصمیم به ساخت فرودگاه در همان مکان مسطح گرفته شد. این فرودگاه در منطقه ای ساخته شد که در حال حاضر به آن گلگیر می گویند.

 بنابراین اولین فرودگاه رسمی ایران فرودگاه قلعه مرغی است که به دستور رضاخان ساخته شد.

در سالهای اولیه ی تاسیس فرودگاه «مسجدسلیمان» ، تنها شرکتهای هواپیمایی خارجی در آن مشغول بکار بودند که می توان از میان آنها به شرکت هلندی کی ال ام هلند و شرکت انگلیسی بریتیش ایرویز اشاره کرد. بعدها پس از ملی شدن صنعت نفت و تشکیل وزرات نفت در ایران، دولت موفق به خرید چند فروند هواپیما برای این وزارت خانه شد تا هواپیماها مذکور نیز بتوانند در کنار سایر شرکتهای هواپیمایی موجود، به ارائه خدمات بپردازند. این فرودگاه تا امروز بارها مورد مرمت و بازسازی قرار گرفته است. نخستین باری که تصمیم به مرمت و بازگشایی فرودگاه شهید آسیایی شد، سال 1387 بود؛ در این سال به مناسبت تولد ۱۰۰ سالگی اولین فرودگاه خاورمیانه و همزمان با یکصدمین سالگرد تاسیس صنعت نفت در ایران

در سال 1301 دو فروند هواپیما ساخت مشترک انگلستان و فرانسه توسط دولت ایران خریداری شد و خلبانانی از ایران نیز به فرانسه اعزام شدند و دوره آن را گذراندند.بعد از آن نیاز به یک ناوگان هوایی بود.در آن زمان هیچ پایگاه یا فرودگاهی رسمی در ایران وجود نداشت. تا نیمه اول سال 1301 در تهران زمین مشخص برای نشستن و برخاستن هواپیما وجود نداشت؛ اختصاص محلی برای فرود آنها باید در نظر می گرفتند. زمین قلعه مرغی را برای این منظور اختصاص دادن, قدیمی های این منطقه هنوز به خاطر دارند که برای مسطح کردن آن زمین از زندانیان نظمیه (شهربانی) استفاده شد که در یک ردیف طولانی و با دستانی در هم حلقه شده،روی این زمین حرکت کردند تا زمین مسطح و کوبیده شود.

در تابستان سال 1301 نخستین آشیانه های ایران آماده ورود هواپیماهای تازه خریداری شده بود. پنجشنبه 9 مرداد ماه سال 1301ورود هواپیما ها به سر و صدای زیادی ایجاد کرد.مردم برای تماشای این هواپیماها هر روز کنار آشیانه ها جمع می شدند.ساخت و ساز در حوالی آشیانه ها ادامه پیدا کرد. مردم با فرود هواپیماها و در ادامه با ساخت ابنیه،ساختمان،آشیانه و پارک هواپیماها،نام آنجا را قلعه مرغ و بعدها قلعه مرغی به معنای آشیانه مرغ ها گذاشتند.نخستین طیاره های ایران اینجا فرود آمدند.در مکانی که حالا بیشتر شبیه به مکان متروکه ای است که کسی از آنجا عبور نمی کند و خوابگاه گربه ها وسگ های ولگرد شده است.اینجا فرودگاه قلعه مرغی است. نخستین فرودگاه ایران سالهاست که قرار است تبدیل به موزه پرواز شود اما جز وعده و وعید هیچ امتیازی نصیب آشیانه های قلعه مرغی نشده است.