نشریه شماره 71 محافظت ابنیه فنی آهنی و فولادی در مقابل خورندگی سال 1356

Publication No. 71, Protection of Iron and Steel Technical Buildings against Corrosion

این نشریه توسط خانم مرسده خواجوی کارشناس دفتر تحقیقات و استانداردهای فنی جمع آوری شده این نشریه ترجمه از آیین نامه کشور انگلستان می باشد.

به عنوان یک راهنمای برای کمک به مهندسان تهیه شده است، همانطور که می دانید سه عامل در خوردگی نقش اصلی دارند هوا، آب و خاک خوردگی در هوا یکی از آن آلودگی جوی خوردگی هنگامیکه هوا حاوی مقدار انیدرید سمولفا رو یا نمکهای خورنده مانند بعضی سولفاتها و کلرورها باشد تشدید می یابد. منشآ اصلی این نوع آلودگی هوا احتراق ذغال سنگ، سوخت مازوت، سایر مواد سوختی و ترشح آب دریا است که تحت تاثیر حالت باد ممکن است تا چند کیلومتر در ساحل نفوذ کند.

اثر کلی آنها با نتایج آزمایشات زیر که در انگلستان و نیجریه انجام شده است.

تمام سه آزمایشی که در نیجریه انجام گرقته در داخل فواصل 0.3 کیلومتر از بالاترین حد آب در ساحل گرفته شده است، هر قدر به خشکی بیشتر نزدیک شویم آلودگی در اثر کلر و رها بسیار کمتر و خورندگی نیز بسیار بطئی تر است، یعنی مقداری در حدود 0.5 میکرون در سال در 90 کیلومتری ساحل مشاهده شده است.

 خلاصه نکات مهم

*نمک آب خلیجهای کوچکتر از آب دریاست ولی این نوع آبها غالبآ بوسیله عملیات صنعتی، کشتیرانی و فاضلاب آلوده می شوند.

*پوشش ملات سیمان و بتن برای جلوگیری از خورندگی، ضخامت پوشش فولاد باید معمولاٌ بین 35 تا 75 میلی متر برای انبیه فنی در  فضای آزاد و در زیر آب، و برای انبیه فنی در فضاهای مسدود 20 میلیمتر بیشتر میشود.

*توجه کافی برای ایجاد حداکثر تراکم بتن و همچنین ضخامت پوشش مناسب برای قولاد باید مبذول شود.

*عمل آوردن بتن نباید با بخار صورت گیرد زیرا این امر باعث ازدیاد مقدار کلرور آزاد باقیمانده در بتن میشود.

-احتیاطهای زیر هنگام بکار بردن کلرور کلیسم باید بکار برده شود.

+ این ماده هیچگاه نباید بیش از حداقل لازم بکار برده شود. و بخصوص هیچگاه بیش از 2 درصد (بر حسب وزن سیمان)نباید بکار رود.

*در موقعی که کلرور کلیسم بکار برده می شود. بتن باید با سیمان پرتلند معمولی ساخته شود و از کاربرد انواع دیگر سیمان از قبیل سیمان مقاوم در مقابل سولفات خودداری گردد.

*عمل آوردن بتن نباید با بخار صورت گیرد زیرا این امر باعث ازدیاد مقدار کلرور آزاد باقیمانده در بتن میشود.

*برای محافظت فلزی که در معرض هوای آزاد میباشد، چهار لایه از رنگهای معمولی که در معرض هوا خشک میشوند، لازم میباشد. اگر رنگهایی که در این دستورالعمل توصیه شده اند  بکار برده شوند، حد متوسط ضخامت قشر رنگ خشک با بین 90 و 140 میکرون باشد. درتعیین ضخامت قشر رنگ بر اساس حد متوسط باید دقت کافی مبذول شود، زیرا در ضخامت

قشر رنگی که حتی توسط یک نقاش ورزیده نیز بوجود آمده تا حدود صد در صد تفاوت موجود دارد.

با وجود اینکه با یک لایه از بعضی انواع رنگها می توان ضخامتی حدود 125 میکرون بدست آورد. ولی اغلب سیستمهای رنگ شامل چندین لایه است.

رویه یا عمل رنگرزی:

ب- روش- بکاربردن قلم مو و اسپری کردن روشهای معمولی رنگرزی میباشد.

آزمایش نشان داده که این روشها رنگرزی  لایه های با درجه حفاظفت و همچنین ضخامت یکسان بر جا میگذارد.

بهتر است که برای اولیه لایه رنگ ، قلم مو بکار برد زیرا با این ترتیب رنگ بهتر در سطح فلز فرو میرود

*برای انبیه دریایی چنانچه به نحوی ساخته شده باشد که نصف آن در فاصله ارتفاع بین جذر و مد قرار گیرد، تا حدود مناسبی محافظت کاتدی انجام میشود.

*اتصالاتی که در آنها پیچ های اصطکاکی با مقاومت بالا بکار میرود. سطوح تماس اتصالات ساخته شده با این نوع پیچها باید زنگ نزده باقی مانند نوع رنگی که قبلا بکار برده شده باید زدوده شود پاک نمودن با بخار یا هوا ارجحیت دارد. پس از نصب دقت مخصوص باید مبذول شود و تمام گوشه ها و لبه های نزدیک اتصالات همراه با سر پیچها، دنده ها و واشرها زنگ شود تا از دخول آب جلوگیری شود،

طرح کامل رنگ کردن را که برای بدنه اصلی بکار میرود برای اتصالات نیز باید بکار برد.

*لبه ها – گوشه ها ، درزها، پیچها- مناسب است که یک لایه اضافی از رنگ توسط قلم مو لبه ها، گوشه ها، درزها، پیچها و میخ پرچ ها زده شود. این رنگ در دو لایه انجام میشود بلافاصله بعد از خشک شدن لایه اول انجام میشود. دنده ها و سر پیچهای سیاه احتیاج به آمدگی بیشتر دارند.

*روشهای محافظتی برای سطوح داخل مخازن آب سرد

سقف مخازن – قسمت زیر سقف مخازن را باید با رنگهای قطران ذغال سنگ یا قیر طبیعی رنگ نمود.

یکی از کاربردهای مهم  اتصال ستون و فنداسیون هست در این راست جهت جلوگیری از خورندگی از المان سازه ای بنام پداستال می توانم استفاده کنیم یا سطوح فنداسیون و ستون را به اندازه 50 سانتیمتر قیر پاشی کنیم تمام سطوح صفحه پلیت و ستون بعد نصب ضد زنگ باید خورده باشه

پداستال به عنوان یکی از اجزای سازه، المانی بتنی است که به عنوان عضو واسط میان ستون و فونداسیون اجرا شده و پدستال ها معمولا قابلیت تحمل تنش های فشاری زیادی را داشته باشد طراح استفاده می کنند.

نحوه جانمای  پروفیلها در سازه جهت جلوگیری از خوردگی

نقاط که در بیشتر در معرض خوردگی هستند در سازه ها