تاریخچه وارد شدن هواپیما به ایران/History of Aircraft Entry to Iran

تاریخچه وارد شدن هواپیما به ایران

اگرچه اولین پرواز بشر با هواپیما در17 دسامبر سال 1903 توسط برادران رایت انجام شد اما ده سال طول کشید تا در ششم صفر 1332 مصادف با 14 دی ماه 1292 و 4 ژانویه 1914 در زمان احمدشاه قاجار اولین هواپیما در آسمان ایران به پرواز درآید. "کوزمینسکی"خلبانی لهستانی اصل اولین هواپیما را بر فراز آسمان ایران به پرواز درآورد. قطعات مجزای یک هواپیمای "بلریو11" را از روسیه و از طریق بندر انزلی بوسیله اتومبیل به تهران آورد و پس از سرهم کردن آن اولین پرواز را بر فراز تهران به انجام رساند. با این حال اولین پرواز هواپیما بدون حاشیه هم نبود چرا که نبود مکان مناسب برای فرود باعث شد خلبان به اجبار در میدان مشق فرود بیاید.

فردای آن روز احمدشاه با جماعتی از درباریان و خدمتگزاران دستگاه کشوری و لشگری از آن دیدن کرده و در کنار آن عکسی به یادگار می‌گیرند. خلبان این هواپیما پیش از این در چند کشور دیگر نیز پروازهای نمایشی انجام داده و از مردم پول گرفته است؛ خلبان لهستانی در تهران هم بلیط فروخته و پس از مختصر گردشی بر فراز تهران به سمت البرز رفته است. بعد از چند روز بعد قطعات متلاشی شده هواپیما روی چهارچرخه ای اسبی در کنار خیابان علاءالدوله (فردوسی) به سمت میدان توپخانه حمل می‌شده است.

Iran's first airport/نخستین فرودگاه ایران

نخستین فرودگاه ایران

نخستین و قدیمی ترین فرودگاه تاسیس شده در ایران ، که به دنبال فعالیتهای کشف میادین نفتی در مسجدسلیمان افتتاح گردید، فرودگاه «مسجدسلیمان» یا همان فرودگاه «شهید آسیایی» است. 

در واقع مسجدسلیمان، نخستین نقطه در خاورمیانه است که به طور رسمی صاحب فرودگاه شد و از آن پرواز صورت می گرفت. تاریخ تاسیس رسمی این فرودگاه و افتتاح آن به سال ۱۲۸۷ شمسی باز میگردد. اما مسجد سلیمان را نمی توان اولین فرودگاه رسمی ایران دانست. زمانی که اولین هواپیما در مسجد سلیمان نشست در واقع فرودگاهی در کار نبود بلکه زمینی مسطح برای نشستن هواپیما در نظر گرفته شده بود و پس از چندی با توجه به رفت و آمد زیاد انگلیس ها به مسجد سلیمان تصمیم به ساخت فرودگاه در همان مکان مسطح گرفته شد. این فرودگاه در منطقه ای ساخته شد که در حال حاضر به آن گلگیر می گویند.

 بنابراین اولین فرودگاه رسمی ایران فرودگاه قلعه مرغی است که به دستور رضاخان ساخته شد.

در سالهای اولیه ی تاسیس فرودگاه «مسجدسلیمان» ، تنها شرکتهای هواپیمایی خارجی در آن مشغول بکار بودند که می توان از میان آنها به شرکت هلندی کی ال ام هلند و شرکت انگلیسی بریتیش ایرویز اشاره کرد. بعدها پس از ملی شدن صنعت نفت و تشکیل وزرات نفت در ایران، دولت موفق به خرید چند فروند هواپیما برای این وزارت خانه شد تا هواپیماها مذکور نیز بتوانند در کنار سایر شرکتهای هواپیمایی موجود، به ارائه خدمات بپردازند. این فرودگاه تا امروز بارها مورد مرمت و بازسازی قرار گرفته است. نخستین باری که تصمیم به مرمت و بازگشایی فرودگاه شهید آسیایی شد، سال 1387 بود؛ در این سال به مناسبت تولد ۱۰۰ سالگی اولین فرودگاه خاورمیانه و همزمان با یکصدمین سالگرد تاسیس صنعت نفت در ایران

در سال 1301 دو فروند هواپیما ساخت مشترک انگلستان و فرانسه توسط دولت ایران خریداری شد و خلبانانی از ایران نیز به فرانسه اعزام شدند و دوره آن را گذراندند.بعد از آن نیاز به یک ناوگان هوایی بود.در آن زمان هیچ پایگاه یا فرودگاهی رسمی در ایران وجود نداشت. تا نیمه اول سال 1301 در تهران زمین مشخص برای نشستن و برخاستن هواپیما وجود نداشت؛ اختصاص محلی برای فرود آنها باید در نظر می گرفتند. زمین قلعه مرغی را برای این منظور اختصاص دادن, قدیمی های این منطقه هنوز به خاطر دارند که برای مسطح کردن آن زمین از زندانیان نظمیه (شهربانی) استفاده شد که در یک ردیف طولانی و با دستانی در هم حلقه شده،روی این زمین حرکت کردند تا زمین مسطح و کوبیده شود.

در تابستان سال 1301 نخستین آشیانه های ایران آماده ورود هواپیماهای تازه خریداری شده بود. پنجشنبه 9 مرداد ماه سال 1301ورود هواپیما ها به سر و صدای زیادی ایجاد کرد.مردم برای تماشای این هواپیماها هر روز کنار آشیانه ها جمع می شدند.ساخت و ساز در حوالی آشیانه ها ادامه پیدا کرد. مردم با فرود هواپیماها و در ادامه با ساخت ابنیه،ساختمان،آشیانه و پارک هواپیماها،نام آنجا را قلعه مرغ و بعدها قلعه مرغی به معنای آشیانه مرغ ها گذاشتند.نخستین طیاره های ایران اینجا فرود آمدند.در مکانی که حالا بیشتر شبیه به مکان متروکه ای است که کسی از آنجا عبور نمی کند و خوابگاه گربه ها وسگ های ولگرد شده است.اینجا فرودگاه قلعه مرغی است. نخستین فرودگاه ایران سالهاست که قرار است تبدیل به موزه پرواز شود اما جز وعده و وعید هیچ امتیازی نصیب آشیانه های قلعه مرغی نشده است.

داستان خلق نشان پرنده های مسافربری ایران/The story of creating an Iranian bird badge

داستان خلق نشان پرنده های مسافربری ایران

تاسیس شرکت هواپیمایی ملی ایران با نام اختصاری هما در 5 اسفند1340،نقطه عطفی در تاریخ هوانوردی کشورمان است. تولد هما اما به همان اندازه در تاریخ گرافیک ایران هم مهم است.لوگوی هما،یکی از بهترین لوگوهای تاریخ هوانوردی تجاری دنیاست و بارها در فهرست های ارائه شده به عنوان بهترین لوگوی شرکتهای هواپیمایی در سراسر جهان انتخاب شده است.

ادوارد زهرابیان، فراخوان را در روزنامه های دهه 40 ایران برای طراحی لوگوی شرکت هواپیمایی ملی ایران دید و خیلی زود دست به قلم شد و لوگویش را کشید و فرستاد به همین سادگی، خود او درباره طراحی لوگوش چنین می گوید:

"آن زمان زیاد جهانگردی می کردم. به آثار تاریخی علاقه داشتم و هنوز هم دارم.یادم آمد که چنین سرستونی در تخت جمشید است که می تواند خمیرمایه این طرح باشد." در این تندیس اساطیری ایران از یال اسب،گوش گاو و صورت عقاب تشکیل شده است.

هما،نه تنها نام پرنده ای اساطیری در ایران است که سر واژه"هواپیمایی ملی ایران" هم به شماره می رود. زهرابیان درباره برنده شدن طرحش هم گفته است."تاریخ مسابقه خرداد ماه بود؛ البته اعلام نتایج آن چند ماه طول کشید.مدتی پس از شرکت در مسابقه،وقتی دیدم خبری از اعلام نتیجه مسابقه نیست،به شرکت هواپیمایی ملّی ایران تلفن کردم و گفتم:آقا جه خبر از مسابقه طراحی لوگو؟ من در این مسابقه شرکت کردم. گفتند: اسم شما چیست؟گفتم:ادوارد زهرابیان.گفتند:تو برنده شده ای"

بزرگترین گورستان هواپیما/The largest cemetery of the plane

بزرگترین گورستان هواپیما

بزرگترین گورستان لاشه هواپیماهای از رده خارج در پایگاه نیروی هوایی دیویس مونتان واقع در توسکان ایالت آریزونا قرار دارد.

در این پایگاه می توان سیر پیشرفت تکنولوژی هوایی را در 5 دهه اخیر به چشم مشاهده کرد. لاشه هزاران هواپیمای مختلف نظامی و غیر نظامی که میلیاردها دلار صرف ساخت و به کارگیری آنها شده است،در سراسر این پهنه وسیع به چشم می خورد. فقط قیمت این لاشه ها در مجموع به 35 میلیارد دلار می رسد